Bariatrik Cerrahi Prosedürleri
Bariatrik cerrahi prosedürleri iki temel ilke üzerinden yürütülür. Birincisi besin alımının kısıtlandığı/mide rezervuarının küçültüldüğü (restriktif) girişimler; ikincisi ise besin alımının kısıtlanmasının dışında emilim kusuru oluşturan emilim engelleyici (malabsorbtif) girişimlerdir.
Bu prosedürlerin dışında bazı girişimler iki temel esası birlikte barındırır; bunlara “kombine” girişimler denmektedir.
Mide hacminin kısıtlandığı (restriktif) uygulamalar
1. Mide Balonu
Mide balonu, genel anestezi gerektirmeden endoskopik olarak gerçekleştirilen bir uygulamadır. Bu yöntemde tıbbi uygulama için belli özelliklere sahip olan bir balon endoskopik olarak mideye yerleştirilir ve ardından şişirilir.
Bu sayede midede bir hacim kısıtlaması sağlanmakta ve böylece fazla gıda alımına engel olunmaktadır. Mide balonunun vücutta kalış süresi maksimum 6 aydır süresi dolduğunda balon yine endoskopi ile çıkartılmaktadır.
2. Ayarlanabilir Gastrik Bant
Ayarlanabilir mide bandı, daha çok 1990’lı yıllarda tercih edilirken günümüzde artık pek tercih edilmeyen bariatrik yöntemlerden biridir.
Temelinde mideyi bir bantla kum saati gibi ikiye ayırarak, yukarıda kalan küçük kısım sayesinde daha az besin alımı (yaklaşık 20-30 mL) ile erken doygunluk sağlamayı amaçlamaktadır. Mide bandı ayarlanabilir bir özellik taşıdığı için istenildiği zaman bant daha da sıkılabilir ve mide hacmi daha da azaltılabilmektedir.
3. Sleeve Gastrektomi
Minimal invaziv olarak uygulanan sleeve gastrektomi ameliyatı, mideyi zımbalama tekniği ile çalışan teknolojik alet yardımıyla dikey olarak kesip, dar bir gastrik kılıf oluşturmayı içerir. Bu işlemde midenin fundusu ve büyük eğrisi çıkartılır.
Bu uygulama sonrasında beslenme davranışlarında, iştahta, tokluk ve enerji alımını etkileyen sinirsel ve endokrin sinyal yollarda değişkenlik görüldüğüne dair kanıtlar bulunmaktadır.
4. Vertikal Bant Gastroplasti
Bariatrik cerrahinin bu prosedürü çok tercih edilen bir türü değildir. Midenin ön ve arka kısmı zımba ile birbirine tutturulur ve bu bağlantının ucuna ise midenin genişlemesini engellemek için bir yüzük takılır.
Böylece mideye herhangi bir kesme işlemi yapılmadan küçük bir ön mide/kese oluşturulmuş olur. Alınan gıda öncelikle ön mideye gelir ve tokluk hissi az gıda ile oluşur.
Emilimi engelleyici (malabsorbtif) uygulamalar
Biliopankreatik Diversiyon
Biliopankreatik yöntemi ile yağ ve karbonhidrat emiliminin bozulması hedeflenmektedir. Midenin üçte ikisi alınır ve kalan mide bağırsağın ortasına bağlanır.
Bu işlem sonrası vücutta ciddi bir emilim bozukluğu meydana gelir ve sadece yağ ve karbonhidratlar değil, minerallerden demir ve kalsiyum gibi besin öğelerinin emilimi de bozulmaktadır. Bu nedenle, BPD sonrası kişilerin özellikle protein, vitamin ve mineral desteğine ihtiyaç vardır.
Duedonal Switch
BPD yöntemine alternatif bir diğer yöntem de duedonal switch yöntemidir. DS ile distal gastrektomi yerine vertikal gastrektomi yapılmaktadır. Midenin büyük kısmı çıkartılır, ince bağırsak bölünür ve bir ucu mide ile birleştirilir.
Mideye gelen gıda doğrudan bağırsağa girmiş olur. Mideden ve pankreastan salgılanan sindirim enzimleri ile emilim gerçekleşmesi hedeflenir. Bu uygulamanın BPD’den farkı bu yöntemde emilim daha çok sağlanmaktadır.
Kombine (restriktif ve malabsorbtif) bariatrik prosedürler
Roux-En-Ygastrik Bypass (RYGB)
Bu prosedürde mide ve duodenumun kalan kısmını gıdalardan uzak tutmak için küçük bir mide kesesi oluşturulur. Bypass edilen ince barsağın uzunluğu, malabsorptif bileşen miktarını arttırmak veya azaltmak için değişebilmektedir. Roux-en-Y Gastrik Bypass’ın kanıtlanmış başarısına rağmen bir çok komplikasyon riski vardır.
